Στραβισμός

Στραβισμός (Strabismus) ονομάζεται η νευρομυϊκή διαταραχή κατά την οποία οι άξονες της όρασης των δυο οφθαλμών δεν κατευθύνονται ταυτόχρονα στο ίδιο σημείο προσήλωσης. Στους φυσιολογικούς οφθαλμούς οι άξονες της όρασης τέμνονται στο σημείο προσήλωσης. Όταν αυτό είναι το άπειρο (πρακτικά σε μεγάλη απόσταση) είναι παράλληλοι μεταξύ τους. Στο στραβισμό, όταν ο άξονας της όρασης του ενός οφθαλμού κατευθύνεται στο σημείο προσήλωσης, ο άλλος παρεκκλίνει, σχηματίζοντας μια γωνία με τον πρώτο, που είναι χαρακτηριστική του στραβισμού.

Ανάλογα με την αιτία και τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά διακρίνουμε τους εξής τύπους στραβισμού:

• Έκδηλος / λανθάνων στραβισμός (τροπία και φορία): Ανάλογα με το αν ο στραβισμός εμφανίζεται στη διόφθαλμη όραση ή μόνο όταν αυτή διακόπτεται.
• Συνεχής / διαλείπων / μεταβαλλόμενος στραβισμός: Ανάλογα με το αν η παρέκκλιση είναι πάντα παρούσα ή προσωρινά εξαφανίζεται ή υπάρχει μεταβολή στη γωνία της παρέκκλισης.
• Ετερόπλευρος / επαλλάσων στραβισμός: Ανάλογα με το αν εμφανίζεται πάντα στο ίδιο μάτι ή άλλοτε στο δεξί και άλλοτε στο αριστερό.
• Συνεκτικός / μη συνεκτικός στραβισμός: Ανάλογα με το αν η γωνία παραμένει σταθερή σε όλες τις βλεμματικές θέσεις ή μεταβάλλεται.
• Παραλυτικός / μη παραλυτικός στραβισμός: Ανάλογα με το αν ανευρίσκεται παράλυση οφθαλμοκινητικού μυός

Οι συχνότερες αιτίες στραβισμού στα παιδιά είναι η κληρονομικότητα και τα διαθλαστικά προβλήματα. Άλλες αιτίες αποτελούν οι εγκεφαλικές παθήσεις, συστηματικά νοσήματα (πχ διαβήτης), νευροοφθαλμολογικές παθήσεις, καθώς και παθολογικές καταστάσεις στο εσωτερικό του οφθαλμού.

Ο στραβισμός στην παιδική ηλικία, εκτός από το αισθητικό πρόβλημα, μπορεί να επηρεάσει την πορεία της φυσιολογικής ανάπτυξης της όρασης. Ένας ασθενής με στραβισμό χάνει την ικανότητα να βλέπει στερεοσκοπικά, δηλαδή να αντιλαμβάνεται τη διάσταση του βάθους. Επιπλέον, σε ένα μάτι που στραβίζει δε γίνεται σωστή αποτύπωση των εικόνων, με αποτέλεσμα να διακόπτεται η εξέλιξη της όρασης και το μάτι να αμβλυωπεί (τεμπελιάζει).

Οι στραβισμοί που εμφανίζονται σε μεγάλη ηλικία δεν είναι συχνοί. Συνήθως οφείλονται σε παθολογικά αίτια ή τραύματα και συνοδεύονται από διπλωπία.

Όταν υπάρχει υπόνοια στραβισμού είναι απαραίτητη μια σωστή οφθαλμολογική εξέταση. Ώστε, αφ’ ενός να διαπιστωθεί ο λόγος εμφάνισης του στραβισμού και αφ’ ετέρου να εφαρμοστεί εγκαίρως η κατάλληλη θεραπεία. Η αντιμετώπιση του στραβισμού στα παιδιά στοχεύει στην ευθυγράμμιση των δύο οφθαλμών και στη βελτίωση των οπτικοεξαρτώμενων δεξιοτήτων τους. Ενώ στους ενηλίκους στοχεύει κυρίως στην ανακούφισή τους από τη διπλωπία.

Ο στραβισμός, ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς, συνήθως αντιμετωπίζεται με:

• Γυαλιά (απλά ή πρισματικά)
• Θεραπεία κάλυψης (εάν συνυπάρχει αμβλυωπία)
• Ενέσεις Βotox
• Χειρουργική επέμβαση από εξειδικευμένο οφθαλμίατρο
• Συνδυασμό των παραπάνω