Κυτταρίτιδα κόγχου
Η κυτταρίτιδα του οφθαλμικού κόγχου (orbital cellulitis) είναι βακτηριακή λοίμωξη των μαλακών ιστών που περιβάλλουν τον βολβό του ματιού. Συνήθως είναι ετερόπλευρη και σπάνια αμφοτερόπλευρη. Η εξέλιξή της μπορεί να είναι ταχεία, άκρως επικίνδυνη για τον ασθενή και απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.
Τα βακτήρια εισβάλλουν μέσω του αίματος και εγκαθίστανται στον κόγχο είτε από απομακρυσμένες περιοχές που φλεγμαίνουν (πχ απόστημα δέρματος) είτε από γειτονικές περιοχές (πχ ιγμορίτιδα, οδοντικό απόστημα). Τα συχνότερα βακτήρια στα οποία μπορεί να οφείλεται είναι ο στρεπτόκοκκος, ο σταφυλόκοκκος και ο αιμόφιλος της ινφλουέντζας (κυρίως σε παιδιά). Εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά ηλικίας 6-15 ετών και ενήλικες ηλικίας 60 -70 ετών.
Ανάλογα με την εντόπιστη της λοίμωξης διακρίνουμε δύο τύπους:
- Η προδιαφραγματική κυτταρίτιδα αφορά ιστούς μπροστά από το διάφραγμα του κόγχου, μπορεί όμως να επεκταθεί και να οδηγήσει σε γενικευμένη κυτταρίτιδα κόγχου. Είναι η μορφή με την καλύτερη πρόγνωση.
- Η οπισθοδιαφραγματική κυτταρίτιδα αφορά φλεγμονή των μαλακών ιστών πίσω από το διάφραγμα του κόγχου. Είναι εξαιρετικά σοβαρή και επικίνδυνη και ικανή να απειλήσει και την ίδια τη ζωή.
Η κυτταρίτιδα κόγχου εκδηλώνεται με γενικά συμπτώματα (πυρετός, αδυναμία) και τοπικά. Όπως, περιβολβικό άλγος, μειωμένη κινητικότητα του βολβού, ερυθρότητα και επώδυνο οίδημα των βλεφάρων, υπεραιμία και χύμωση του επιπεφυκότα, βλεννοπυώδεις εκκρίσεις. Στην οπισθοδιαφραγματική κυτταρίτιδα μπορεί να έχουμε επιπλέον πρόπτωση του βολβού, διαταραχή της αντίληψης χρωμάτων, διπλωπία και μειωμένη όραση.
Η θεραπεία της κυτταρίτιδας κόγχου απαιτεί νοσηλέια του ασθενούς. Γίνεται απεικονιστικός έλεγχος των οφθαλμικών κόγχων (αξονική ή μαγνητική τομογραφία) και καλλιέργεια αίματος και οφθαλμικών εκκρίσεων για να διαπιστωθεί η έκταση της φλεγμονής και το παθογόνο αίτιο.
Η προδιαφραγματική κυτταρίτιδα αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά από το στόμα. Ο ασθενής θα πρέπει να βρίσκεται υπό παρακολούθηση. Η εξέταση της οπτικής οξύτητας, των κορικών αντανακλαστικών καθώς και της αντίληψης χρωμάτων είναι απαραίτητη. Σε περίπτωση που ένα από τα παραπάνω επηρεαστούν είναι ενδεικτικό επιδείνωσης της κατάστασης σε οπισθοδιαφραγματική κυτταρίτιδα.
Η καταπολέμηση της οπισθοδιαφραγματικής κυτταρίτιδας πρέπει να είναι άμεση. Η εξέλιξή της είναι ταχεία και εμφανίζει επιπλοκές οι οποίες απειλούν όχι μόνο την όραση αλλά και τη ζωή του ασθενούς. Όπως: ισχαιμία οπτικού νεύρου, θρόμβωση σηραγγώδους κόλπου, σηψαιμία, μηνιγγίτιδα! Απαιτείται ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών, ενώ σε περιπτώσεις που διαπιστωθεί μείωση της όρασης πρέπει να γίνεται χειρουργική αποσυμπίεση του κόγχου.